Największa trójwymiarowa mapa wszechświata sprzed 7 mld lat
15 grudnia 2016, 19:50Międzynarodowy zespół astronomów VIPERS, w którego skład wchodzą polscy naukowcy, zaprezentował właśnie największą trójwymiarową mapę wszechświata sprzed 7 mld lat oraz udostępnił dane niezbędne do jej stworzenia.
To pierwszy taki układ planetarny. Dwa gazowe olbrzymy krążą wokół młodszej wersji Słońca
23 lipca 2020, 11:53Very Large Telescope sfotografował pierwszy znany nam pozasłoneczny układ planetarny, w którym wokół młodszej wersji Słońca krążą dwa gazowe olbrzymy. Układ TYC 8998-760-1 znajduje się w odległości 300 lat świetlnych od Ziemi w Gwiazdozbiorze Muchy.
Narodziny planety
28 lutego 2013, 18:51Należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) Very Large Telescope dokonał prawdopodobnie pierwszych w historii obserwacji właśnie formującej się planety. Jeśli uzyskane dane się potwierdzą, będzie można zweryfikować teorie dotyczące powstawania planet.
Pierwsze dowody na supernową Ia, która powstała w wyniku podwójnej eksplozji
3 lipca 2025, 09:17Po raz pierwszy znaleziono dowody na istnienie gwiazdy, która zakończyła życie w podwójnej detonacji. Naukowcy, którzy za pomocą Very Large Telescope – należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) – badali pozostałości supernowej SNR 0509-67.5 zauważyli wzorzec świadczący o tym, że gwiazda eksplodowała dwukrotnie. Eksplozje supernowych wyznaczają zwykle śmierć masywnych gwiazd. Jednak nie zawsze. Supernowe typu Ia powstają w wyniku eksplozji białych karłów.
SPHERE odkrył pierwszą egzoplanetę za pomocą obrazowania
7 lipca 2017, 08:07Międzynarodowy zespól astronomów odkrył pierwszą egzoplanetę za pomocą urządzenia SPHERE znajdującego się w należącym do Europejskiej Agencji Kosmicznej Very Large Telescope (VLT) w Chile. Instrument, który koryguje zakłócenia atmosferyczne i przysłania światło gwiazd, umożliwia wykonywanie „fotografii” egzoplanet.
Potężny kwazar z dżetami odległy od Ziemi jak żaden inny
10 marca 2021, 04:25Dzięki Very Large Telescope astronomom udało się odkryć i zbadać najbardziej odległe źródło emisji radiowej z dżetami. Źródłem tym jest kwazar położony w odległości 13 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Odkrycie pozwoli na lepsze zrozumienie wczesnego wszechświata.
Najlżejsza ze sfotografowanych planet
4 czerwca 2013, 07:48Naukowcom z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) udało się bezpośrednio zaobserwować i sfotografować planetę pozasłoneczną. Dotychczas dokonano bezpośrednich obserwacji niewielu planet, co oznacza, że mamy do czynienia z ważnym odkryciem - mówi Julien Rameau, z francuskiego Instytutu Astrofizyki i Planetologii.
Sześć miliardów ton na sekundę: uczeni odkryli wyjątkowo żarłoczną planetę swobodną
3 października 2025, 10:09Planety swobodne to obiekty niezwiązane z żadną gwiazdą. W przeciwieństwie do planet w Układzie Słonecznym, nie krążą wokół gwiazdy, a przemieszczają się swobodnie przez Drogę Mleczną. Zespół europejskich i amerykańskich astronomów, korzystając z Very Large Telescope Europejskeigo Obserwatorium Południowego zauważył planetę swobodną, która pochłania pył i gaz z otoczenia w tempie 6 miliardów ton na sekundę. To największe tempo przybierania na wadze dla jakiejkolwiek znanej planety.
Soczewkowanie grawitacyjne ujawniło nieznaną dotychczas supernową
26 lipca 2017, 11:58Dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu udało się odkryć nieznaną dotychczas supernową Ia. Została ona znaleziona za gromadą galaktyk MOO J1014+0038
Udało się wyjaśnić przyczynę gwałtownego spadku jasności nadolbrzyma
17 czerwca 2021, 13:53Betelgeza, najbliższy nam czerwony nadolbrzym, to dziesiąta najjaśniejsza gwiazda na niebie. W bliskiej podczerwieni jest zaś gwiazdą najjaśniejszą. Gdyby znajdowała się w centrum Układu Słonecznego, orbita Jowisza znalazłaby się w jej wnętrzu. W latach 2019–2020 Betelgeza zaczęła przygasać i pojawiły się spekulacje, że może eksplodować. Tymczasem gwiazda wróciła do dawnej jasności, a teraz udało się rozwiązać zagadkę jej tajemniczego zachowania.
